کنگرە ۵-م سازمان دمکراتیک یارسان و مسئولیت‌پذیری فرد یارسانی

یارسان مدیا
2022-02-04

انسان در طول تاریخ خود، همیشە در تلاش و مبارزە برای زندگی و شرایط بهتر بودە است. انسان‌ها به خاطر برتری و قدرت بیشتر در تلاش برای جایگاە و مقام بالاتری در سطوح خانوادە، جامعە، ملی و بین‌المللی بودە و هستند.

انسان یارسانی در طول تاریخ موجودیت خود در تلاش برای به دست آوردن حقوق ابتدایی و برابر با افراد دیگر جامعە بودەاند. علی‌رغم اینکە حقوق پایەای انسان‌ها در اعلامیە  جهانی حقوق بشر تعریف و مشخص شده و اکثر کشورها، از جملە کشور ایران آن را به رسمیت شناخته و متعهد بە اجرای مفاد آن شدەاند، اما متأسفانە حقوق مردم و جامعه‌ یارسان در ابعاد گسترده‌ از دیرباز تا کنون نقض و مورد تعرض قرار گرفتە است.

بعد از تصویب اعلامیە جهانی حقوق بشر در سال ١٩٤٨ ملت‌های زیادی در جهان، کشور و دولت-ملت خود را تأسیس  کردە بە استقلال و آزادی رسیدەاند. پس از ٧٣ سال از تصویب این اعلامیە جهان‌شمول و در قرن ٢١م مردم ایران و بالاخص مردم کورد و جامعەی یارسان هنوز از حقوق پایه‌ای مندرج در اعلامیە جهانی حقوق بشر به طور سیستماتیک و برنامه‌ریزی شده‌ توسط جمهوری اسلامی ایران محروم می‌گردند. ‌

جامعە و مردم یارسان در ٧٣ سال گذشتە از حقوق برابر محروم بوده و نتوانستە با هویت و شناسنامە یارسانی خویش در مقام فردی یارسانی برای رسیدن بە اهداف خود مانند بقیە آحاد جامعە ایران آشکارا مبارزە و فعالیت کند. جای بسیار تأسف است کە مردم یارسان تنها توسط مسئولین حکومت‌های ایران مورد ظلم، تبعیض و ناعدالتی قرار نگرفتەاند، بلکە توسط بعضی از افراد و گروەهای افراطی و تندرو از مردمان مسلمان همسایە و همزبان کورد مورد تعرض و تهدید قرار گرفتەاند و به کرّات بر علیە مردم یارسان فتواهای دینی و فقهی اعلام شدە است. مردم یارسان به خاطر دفاع از هویت، زبان و فرهنگ خود همواره‌ از ستم ملی و ستم مضاعف دینی (دین از منظر یاری بیشتر بە معنی دستیابی بە حق، حقیقت، شناخت، بیاوبس و شرط و اقرار در مدیریت جامعە است) رنج برده‌اند.

با وجود آنکە حق اعمال و قدرت سیاسی از مردم یارسان از طرف حکومت سلب و حقوق آنها نقض شدە است، زمینەی تعرض افزون‌تر بە حقوق  فرد یارسانی توسط مردم منطقە آسان و بیشتر کردە، اما مبارزەی مردم یارسان از طرق گوناگون و در ابعاد مختلف تا بە امروز ادامە داشتە است.

مبارزە مردم یارسان برای استقرار نظامی عادل کە بە حقوق فردی و اجتماعی مردم احترام بگذارد و بە ارزش‌های جهان‌شمول مندرج در اعلامیە جهانی حقوق بشر،  برابری حقوق شهروندی، عدالت اجتماعی و اقتصادی  تمکین کند، هنوز ادامە دارد. مردم یارسان در طول تاریخ برای تحقق اهداف انسان‌محور بە طرق مسالمت آمیز از دیر باز تا کنون مبارزە کردە و باور دارد کە تحقق آرمان‌های یارسانی نیازمند یک راەحل سیاسی ساختاری در چهارچوب کشور ایران است.

جامعه یارسان تبعیض، سرکوب، آسیمیلاسیون و بی‌حقوقی بە اشکال گوناگون تجربه‌ کرده‌ و این جامعه در تاریخ موجودیت خود شاهد تداوم نبردی نابرابر در جهت حفظ موجودیت و هویت خویش بودە و هست. ستم دینی، مضاعف بر ستم ملی، نابرابری حقوقی و محرومیت از بهره‌گیری از امکانات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، منجر به عدم رشد استعدادهای فردی و جمعی جامعه‌ی یارسان گردیده و سبب شدە است تا مناطق یارسان نشین جزو محروم‌ترین نقاط ایران باقی بماند و قربانی سیاست آسیمیلاسیون شود.

انقلاب سال ١٣٥٧ و استقرار نظام ایدئولوژی دینی جمهوری اسلامی ایران برای مردم ایران ترور و وحشت، کشتار، جنگ و ناعدالتی، سرکوب و خفقان، فقر، اعتیاد، بیکاری و استبداد بە ارمغان آورد. مبارزات آزادی‌خواهانه‌ مردم با سرکوب شدید نیروهای جمهوری اسلامی روبرو شد و اقتدارطلبی سیاسی و دینی حکومت تازە به قدرت رسیدە ولایت فقیە منجر به جنگ و سرکوب نیروهای آزادی‌خواه‌، اقلیت‌های ملی و دینی در سراسر ایران و کردستان و بە تبع آن‌ مردم یارسان گردید. مردم یارسان در اوایل انقلاب با بر سرکار آمدن جمهوری اسلامی ایران نارضایتی خود را نسبت به یک حکومت ایدئولوژی مذهبی-شیعی  به اشکال گوناگون نشان دادند. اما نظام حاکم در ادامە سیاست‌های سرکوبگرانه خود بی‌رحمانه مردم یارسان و سایر آزادی‌خوهان، دگراندیشان و منتقدین نظام جمهوری اسلامی ایران را به شدت سرکوب، زندانی و اعدام کرد.

در حالی‌کە حقوق مردم یارسان به شکل ساختاری، قانونی و سیستماتیک از طرف حاکمیت پایمال گشتە و پروسەی حذف و آسیمیلاسیون هنوز ادامە دارد، داشتن یک جریان سیاسی منحصر بە جامعە یارسان امری حیاتی و ضروری بودە و هست.

مردم یارسان در راستای مبارزه حق طلبانه برای به دست آوردن حقوق سیاسی خود در طول بیشتر از چهار دهه دست به تشکیل انجمن، سازمان‌ها و جنبش‌های سیاسی و مدنی زدەاند.

در چهار دهە گذشتە اجمن‌ها، تشکل‌ها و سازمان‌های فرهنگی، سیاسی و نظامی منحصر بە مردم یارسان و با ابتکار خود آنها  به وجود آمدە، اما به دلایلی از قبیل کمبود  تجربە و زمینەی کار گروهی/تیمی، سازمانی، سیاسی و موقعیت مردم و فشارهای جمهوری اسلامی و دخالت دیگران (خاران خودی و غیر خودی)، کمتر توانستەاند بە حیات مبارزاتی خود ادامە دهند. البتە فاکتور اصلی نبود آزادی سیاسی در سایە جمهوری اسلامی ایران است، کە مردم یارسان نمی‌توانند از پتانسیل‌های خودی برای رسیدن بە اهداف و آرمان‌های یارسانی استفادە درست کنند. شکی نیست کە مبارزە یارسانی برای تحقق حقوق یارسانی هیچگاە توقف نکردە و همیشە و در مراحل گوناگون به شکل فردی، گروهی و یا از هر طریقی ممکن بودە، ادامە داشتە و هر از گاهی خود را نشان دادە است. این مبارزات هم ریشە در جهان‌بینی و ارزش‌های یارسانی داشتە و هم با الهام از مقاومت و استقامت تاریخی مردم یارسان در برابر تجاوزهای متعدد بە حقوق و کرامت و هویت یارسانی پیشینەای تاریخی دارد. علیرغم دوری از جامعە یارسان در درون‌مرز و بعد از سال‌های زیادی زندگی در کشورهای غربی و جوامع نسبتاً دمکرات و درک و آشنایی مردم یارسان از حقوق شهروندی و کار گروهی و سازمان‌یافتە، گفتمان مبارزە سیاسی در درون یک تشکل کاملاً مستقل و منحصر بە مردم و جامعە یارسان رایج گردید.

جامعه‌ی برون‌مرزی یارسان پس از بحث و بررسی‌های متعدد به‌ این نتیجه‌ رسیدند که‌ مبارزه‌ مسالمت آمیز، و طرح خواسته‌های عادلانه‌ی مردم یارسان در بستر موقعیت سیاسی حاضر، امری لازم و ضروری است و در نتیجە ایجاد یک تشکل سیاسی کە بتواند به زبانی گویا و صریح این خواستەها را بیان کردە و توان عمومی را در راستای رسیدن بە آنها بسیج نماید، ضروری می‌نمود. نتیجە این ضرورت تأسیس سازمان دمکراتیک یارسان بود.

سازمان دمکراتیک یارسان تا اندازەای توانستە است امید و اعتماد به نفس و در بازیابی غرور و شخصیت تاریخی بخش‌هایی از جامعە یارسان نقش مثبتی داشتە باشد. از آنجایی‌کە در جوامع توتالیتر و تمایت‌خواە حق دادنی نیست، اما گرفتنی، این حقیقت “کس نخارد پشت من جز ناخن انگشت من” قابل انکار نیست و برای بازیابی جایگاە مردم یارسان و رسیدن بە حق و حقوق شهروندی در چهارچوب هر نظامی در آیندەای ایران، مردم و جامعەی یارسان نیازمند یک تشکل سازمان‌یافتە سیاسی منحصر بخود بودە و هستند، چون مسایل و مشکلات مردم یارسان را متاسفانە تنها در کانون قدرت می‌توان حل کرد. رسیدن بە این کانون‌های قدرت و سیاسی تنها با وجود یک جریان منسجم سیاسی یارسانی می‌تواند مهیا گردد.

از تاسیس سازمان دمکراتیک یارسان تقریبا ١٠ سال می‌گذرد و این سازمان تا بحال ٤ کنگرە را پشت سر نهادە و در حال آماده کاری برای کنگرە پنجم می‌باشد.

در این ١٠ سال حیات مبارزاتی سدی، تغییرات بسیاری در سطح بین‌المللی، ایران و جامعە یارسان به وجود آمدە است. از جملە تغییرات سیاسی و اجتماعی در دنیا می‌توان بە  وجود گروه‌های تروریستی داعش، بهار عربی و دستاوردهایش، تنش‌ها و اختلافات روسیە و چین با غرب، توافق برجام و لغو دوبارە آن و تاثیرات منفی و مخرب تحریم‌ها بر مردم ایران، دوبارە به قدرت رسیدن گروە طالبان در افقانستان، پاندمی کرونا و غیره اشارە کرد.

سازمان دمکراتیک یارسان در طول این ١٠ سال عمرش تلاش کردە کە نوع مبارزە و روش فکری و رفتاری خود را با تلفیقی از آموزەها و قواعد تاریخی خود و ارزش‌های جهانشمول تعریف کند. اگر چە سازمان دمکراتیک یارسان تابحال نتوانستە آشکارا در درون جامعە خود دست بە مبارزە و یارگیری کند، اما وجود این جریان سیاسی یک ضرورت تاریخی بودە تا مردم و جامعە یارسان بتوانند از طریق یک تشکیلات مدرن یارسانی منحصر بە جامعە خود در سطح بین‌المللی و در داخل ایران از حق و حقوق خود دفاع کنند. سازمان دمکراتیک یارسان محصول خود آگاهی تاریخی و هویتی جامعە یارسان است کە در بدو تاسیس جمهوری اسلامی ایران بشکل‌ها و طریق‌های گوناگون بە رژیم خودکامە و ایدئولوژیک جمهوری اسلامی ایران “نە” گفتە و این مبارزە  کماکان و تا بە امروز ادامە دارد.

سازمان دمکراتیک یارسان از بدو تاسیس خود در سال ٢٠١٢ بعنوان یک جریان سیاسی یارسانی، در جهت تحقق اهداف سیاسی جامعەی یارسان و تقویت و تثبیت موقعیت سیاسی و اجتماعی آن در آیندەی سیاسی ایران تلاش و مبارزە می‌کند. سدی بر این باور است بدون دخیل بودن در قدرت و تصمیگیری‌های سیاسی کلان و اعمال نفوذ و فشار سیاسی، جامعەی یارسان در تعیین و تکلیف سرنوشت خود هیچ نقشی نخواهد داشت.

بە تحقق رساندن این اهداف والای یارسانی نیازمند اتحاد و یکدستگی جوانان، روشنفکران، زنان و فعالان مردم یارسان در برونمرز و مخصوصاً درونمرز می‌باشد.

سازمان دمکراتیک یارسان خود را به عنوان یک تشکل سیاسی، دمکراتیک و معتقد بە پلورالیسم سیاسی تعریف می‌کند و در ١٠ سال گذشتە و با برگزاری ٤ کنگرە و کنگرە پنجم کە در راە است، کماکان در سنگر مبارزە است.

كنگره کە عالی ترین ارگان سدی است، جای برای بحث‌های کلان استراتژیکی، اهداف و برنامەهای دراز مدت و تصویب و تغییر برنامە، اساسنامە و ساختار سیاسی سازمان دمکراتیک یارسان می‌باشد. به این دلیل شرکت در کنگرە می‌تواند بر سیاست‌گذاری درازمدت و انتخاب رهبری آیندە سدی تاثیر به سزایی داشتە باشد.

برای تحقق و رسیدن به‌ آرمان‌های انسانی جامعه‌ی یارسان، سدی انتظار دارد کە فعالان یارسانی بی‌تفاوت نبودە و برای پیشبرد و رسیدن بە اهداف یارسانی، سدی را حمایت و پشتیبانی کنند. یکی از راەهایی کە می‌تواند سدی را در این امر مهم تاریخی یاری رساند فعال بودن در ارگان‌های تشکیلاتی سدی و قبول مسئولیت می‌باشد. رهبری سدی باور دارد کە موفقیت و پیروزی‌هایی این تشکل یارسانی نیاز بە حمایت اقشار گوناگون جامعە دارد. شکی نیست کە سدی در طول مبارزە سیاسی خود دچار اشتباهاتی شدە، اما بخاطر حفظ هویت و ارزش‌های خود همیشە پافشاری بر استقلال این جریان کردە و بدون وابستگی بە هیچکس و گروە و کشوری تابحال با حمایت مردم دلسوز یارسان بە فعالیت خود ادامە دادە است.

سدی امیدوار است کە یاران جامعە یارسان با درک موقعیت جامعە و احساس مسئولیت با ارگان‌های سدی و از طرق  مورد نظر تماس بگیرند و صف سازمانی و تشکیلاتی “خانە” سدی را تحکیم کنند.

ریاست مشترک سازمان دمکراتیک یارسان

فوریە ٢٠٢٢