یک بام و دو هوا (استاندارد دوگانە) فرد یارسانی

یارسان مدیا
‏22‏/02‏/23

 

متعاقب افشای فایل صوتی گفتگوی خصوصی هنرمند و خوانندە  ناصر رزازی با شخصی دیگر (تاکنون مجهول الهویە) جانی تازە بە حساب‌های کاربری شخصی اشخاص یارسانی در شبکەهای یارسانی دمیدە شد. پخش و افشای این فایل صوتی خصوصی نشانەی عدم حفظ و پایبندی بە اصول امانتداری است. در فرهنگ کوردوار و در میان کوردان، مخصوصاً مردم یارسان، “دست شرط یا دس داو” یا همان “شرط و اقرار” کە ارکان اساسی و اصول “بیاوبس” را تشکیل می‌دهد بسیار حائز اهمیت است. آنچە در گفتگوی فی ما بین رزازی و نفر دوم به زبان آوردە شدە است، می‌بایست در همان دایرەی خصوصی می‌ماند و حفظ اصل امانتداری و قول و قرار می‌شد. کماکان شایعاتی وجود دارد کە این فایل صوتی به هدف ضربە زدن بە شخصیت هنری و اجتماعی رزازی و ایجاد تفرقە در بین گروه‌های فرهنگی و فکری جامعە کوردوار دستکاری شدە است.

بی‌شک رزازی از معدود خوانندگانی است کە توانستە با کار و فعالیت‌های هنری خود رابطەی انسان کورد را با سرمایەها و گذشتە غنی فولکلوریک کورداری ‌در برابر حملە و برنامەهای آسیمیلاسیونی حفظ کند. رزازی تا چە اندازە توانستە است ابداعات و ابتکارات نوین در سبک و ساختار ترانەها و آهنگ‌های کوردی به وجود آورد بحثی دیگر است، اما نمی‌توان نقش او را در احیاء و بازتولید کردن فرهنگ عامە مردم در زمینە آهنگ‌های فولکوریک و معاصر نادیدە گرفت (می‌توان سرودهای انقلابی و میهنی و ملی را بە کارهای هنری او اضافە کرد).

آنچە بیشتر در این گفتگوی خصوصی جلب توجە و نظر می‌نماید این بود کە رزازی می‌گوید: من یارسانی هستم………عربستان کثیف………با اسلام در اینجا، کوردستان می‌جنگم… ووو غیرە بود. از محتوای این گفتگو (در صورت صحت آن) می‌توان فهید کە ایشان با فردی یارسانی در حال صحبت کردن هستند. به دنبال پخش و افشای این فایل صوتی یکی از ملاهای بانە در خطبە نماز جمعە محل سکونت خود رزازی و تمام آثار هنری و ترانەهای او را تحریم و تکفیر کرد. معدود ملاهای دیگر نگاە و نظر فقهی و شرعی ملا بانە را تأیید کردند و ملاهایی نیز بودند کە موضعی معتدل‌تر اتخاذ نمودند.

افراد یارسانی از طریق حساب‌های کاربری خود در شبکەهای اجتماعی گفتەهای این ملا را محکوم کردە، با تغییر عکس پروفایل حساب کاربری خود بە عکس رزازی از ایشان حمایت و پشتیبانی کردند. تا آنجا کە بە دفاع از حقوق ابتدائی و انسانی رزای بر می‌گردد این همایش و موج پشتیبانی جای تقدیر و احترام است، اما این فقط یک روی مسئلە است.

در میان این خیل عظیم کە بە پشتیبانی و حمایت از رزازی بر آمدند فردی پیدا نشد کە بپرسد: با چە وسیلەای بە جنگ اسلام می‌روید (فکری یا فیزیکی، و ابزار این دو چیست؟) و منظور او از: من یارسانیم چیست ( نگاە و تمایل ایمانی، قدسی و دینی است یا فکری، عقلی و معرفتی؟). از همە مهم تر هیچکس گفتە رزازی را تحت عنوان “عربستان کثیف” را مورد نقد و بحث قرار نداد و بە سادگی از کنار آن گذشتند. هر چند این گفتگو خصوصی است و زبان آن دارای نظم و ساختار روشمند نیست، اما جاری شدن آن از زبان ایشان دارای تبعات است. البتە ناگفتە نماند کە با توجە بە دیدگاە و نظرات رزازی کە نوعی “آریائی گرائی”، کە بازتولید رویکرد و نگاە مرکزگرایان پان ایرانسیت است، را می‌توان در آن جستجو کرد و چنین توصیفی از عربستان (سرزمین یا مردم؟) از طرف او دور از ذهن و انتظار نیست.

دفاع کردن از رزازی و ممارست آزادی‌های فردی از طرف او وظیفە اخلاقی و انسانی است، اما محکوم کردن توهین و تمسخر سرزمین مردمانی دیگر از طرف ایشان نیز وظیفە و مسئولیت اخلاقی می‌باشد.

فرد یارسانی باید با هوشیاری و وجدان  بیدار و آگاهی اجتماعی و سیاسی و مسئولیت اخلاقی با مسائل مهم جامعە برخورد کند و دارای موضع عادلانە باشد. پایبند بودن بە اصول اخلاقی و وجدانی نشانگر جان و روان سالم جامعەای است کە ملاحظات مقطعی، زودگذر و سودجویانە را در مورد مسائل اجتماعی مردود می‌داند.

معدود افراد یارسانی در داخل و خارج از کشور وجود دارند کە می‌توان گفت به اندازە همان ملای بانە و شاید بیشتر اعتبار، کارنامە و حیثیت مردم یارسان را لکە دار نمودەاند و موقعییت و پرستیژ جامعە یارسان را تبدیل بە وسیلەای برای تحقق امیال، غرایض ملک و مال اندوزانە و پروژەهای خانوادگی، خاندانی و خصوصی کردەاند، اما هیچکس رفتار و رویکرد آنها را مورد نقد قرار نمی‌دهد، و اندک کسانی کە در این رابطە  تابو شکنی و ساختار شکنی کردەاند مورد تکفیر “دراویش و قلندران” آنها قرار گرفتەاند. این افراد به علت موقعییت اجتماعی خود و فقر و جهل بخشی از مردم بە مال، جاە و مقام رسیدەاند و خود را سردمدار، پیشوا و رهبر مردم می‌دانند، اما تا گلو در لجنزار جنایت‌ها و تجاوزات نهادهای امنیتی و اطلاعاتی رژیم فرو رفتە و آلودە شدەاند. افراد دیگری در خارج از کشور نیز از دامن مادر بریدەاند و بە دام دامن دایە افتادەاند و به جای خدمت کردن بە اهل منزل خود در منزل این و آن مشغول کلفَتی کردن هستند.

فرد یارسانی باید نقصانی‌های جامعە خود را نیز رصد کند و آنها را به زیر تیغ نقد کشاند. پیروی کردن از اصول “درستی و راستی” نباید گزینشی و ماجراجویانە باشد. با ادعا و گزافە گوئی و شعار نمی‌توان ادعای “یار” بودن، مسئولیت پذیری در جامعە، پیشقراولی، پیشوایی و رهبری جامعە کرد.

بقول شیخ امیر:

راگە حقیقت نین و میراث

حق و کسی ون ارکانش بو راس

راگە حقیقت شیشە بنین

نە جای گزافن نە جای منین

راگە حقیقت کج بازی نین

حق و کج بازی هیچ رازی نین

 

امیر سلیمی

اسلو،

٢٣ فوریە ٢٠٢٢ م

[wpforms id=”4110″ title=”true”]