Yarsanmedia Yarsan Democratic Organization Official Website
یارسانمدیا
24 اُكتبر 2024
حقوق بشر و عدالت اجتماعی، پایه‌های هر جامعه مدرن و متعادل هستند. با این حال، برای اقلیت‌های مذهبی مانند یارسانیان در ایران، نقض این حقوق و عدالت به وسیله جمهوری اسلامی به واقعیت تلخی تبدیل شده است. این مقاله به تحلیل فشارها، تبعیض‌های ساختاری و اقتصادی، و پیامدهای مهاجرت اجباری یارسانیان می‌پردازد و در نهایت راهکارهایی برای آینده بهتر این اقلیت مذهبی را مطرح می‌کند.
از زمان استقرار جمهوری اسلامی، یارسانیان به طور سیستماتیک از فرصت‌های شغلی، آموزشی و اجتماعی محروم شده‌اند. قوانین استخدامی که تنها افراد شیعه را در نهادهای دولتی و شرکت‌های خصوصی می‌پذیرند، بیش از ۹۰ درصد از یارسانیان را از بازار کار حذف کرده است. این تبعیض‌ها نه تنها در نهادهای دولتی، بلکه در حوزه‌های مختلف زندگی اجتماعی یارسانیان نیز مشاهده می‌شود. حکومت با انکار هویت دینی این گروه، تلاش کرده تا آنها را از مشارکت در جامعه محروم کند.
استان کرمانشاه، که یکی از مهم‌ترین مراکز یارسانیان است، از بالاترین نرخ بیکاری در کشور رنج می‌برد. در این استان، بیش از ۳۰ درصد جمعیت بیکار هستند و اکثریت این افراد را یارسانیان تشکیل می‌دهند. نبود صنایع و امکانات زیرساختی، از دلایل اصلی مشکلات اقتصادی این استان است. در نتیجه، بسیاری از ساکنان منطقه، به ویژه یارسانیان، به کارهای پرخطری مانند کولبری و قاچاق لوازم خانگی از مرز عراق روی آورده‌اند. بر اساس گزارش‌های محلی، در سال ۲۰۲۳، بیش از ۱۲۰ کولبر به دلیل برخوردهای نظامی جمهوری اسلامی جان خود را از دست داده یا دچار نقص عضو شده‌اند. علی‌رغم تلاش‌های مداوم رهبر یارسان، سیدنصرالدین حیدری، برای بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی این مناطق، این پیگیری‌ها همچنان بدون نتیجه مانده است.
در این میان، نهادهای حقوق بشری بین‌المللی مانند عفو بین‌الملل و سازمان دیده‌بان حقوق بشر بارها نسبت به تبعیض‌های مذهبی و نقض حقوق یارسانیان هشدار داده‌اند. این نهادها از طریق گزارش‌دهی و مستندسازی موارد نقض حقوق بشر، فشارهای بین‌المللی بر جمهوری اسلامی را افزایش داده‌اند. همکاری این نهادها با فعالان حقوق بشری یارسانی نیز به انتشار حقایق و تلاش برای جلب حمایت جهانی کمک کرده است. آینده یارسانیان به همکاری مداوم نهادهای حقوق بشری و جنبش‌های اجتماعی وابسته است. افزایش آگاهی عمومی درباره حقوق اقلیت‌ها و تقویت حمایت‌های بین‌المللی می‌تواند نقشی کلیدی در بهبود وضعیت این اقلیت مذهبی ایفا کند.
فشارهای سیستماتیک و تبعیض‌های گسترده جمهوری اسلامی، یارسانیان را به مهاجرت به کشورهای غربی وادار کرده است. طی دو دهه اخیر، هزاران یارسانی به دلیل نبود فرصت‌های شغلی و اجتماعی و نیز فشارهای امنیتی و مذهبی مجبور به ترک ایران شده‌اند. این مهاجرت‌ها تأثیرات عمیقی بر این جامعه داشته، چرا که بسیاری از یارسانیان در کشورهای غربی با از دست دادن ارتباط فرهنگی و مذهبی خود با سرزمین مادری‌شان مواجه‌اند. با وجود این، مهاجران یارسانی در غرب همچنان به مبارزات حقوق بشری خود ادامه می‌دهند و با همکاری نهادهای بین‌المللی تلاش می‌کنند صدای مظلومیت یارسانیان را به گوش جهان برسانند. آنها از طریق برگزاری اجتماعات، انتشار بیانیه‌ها و همکاری با رسانه‌های جهانی، به تلاش‌های خود برای بهبود وضعیت یارسانیان در ایران ادامه می‌دهند.
ستم و فشارهای جمهوری اسلامی بر یارسانیان، نمونه‌ای آشکار از نقض فاحش حقوق بشر و تبعیض‌های مذهبی است که در طول چند دهه به صورت سیستماتیک اعمال شده است. این فشارها نه تنها زندگی اجتماعی و اقتصادی یارسانیان را در ایران مختل کرده، بلکه بسیاری از آنها را مجبور به مهاجرت به کشورهای غربی کرده است. برای تغییر این وضعیت و بهبود حقوق یارسانیان، نهادهای بین‌المللی حقوق بشری و جنبش‌های مدنی نقش کلیدی دارند. تنها با تلاش‌های مشترک و هماهنگ می‌توان به تحقق عدالت اجتماعی و حقوق بشری برای این اقلیت مذهبی دست یافت و از این طریق به آینده‌ای بهتر امیدوار بود.
با سپاس
افشار نجفی
هامبورگ-آلمان