بعد از اشغال عراق و فروپاشی رژیم بعث تنها گزینە و استراتژی درست کە بە عقل سلیم راە می یافت آن بود کە حکومتهای محلی نیرومند در یک ساختار فدرال ویک نظام عرفیگرا و بدور از دغدغەهای فرقەی داخلی و منطقەای کشوری از نو بسازند کە در گذشتە با زور و میل خارجیان ساختە شدە بود. این امر مستلزم آن بود کە عراقیان تن بە تقسیم قدرت میان سە عنصر اصلی تشکیل دهندە مهم جامعە عراق بدهند و سنیان از ادامە انحصار قدرت، شیعیان از تحمیل مذهب و کوردها از آرمان تشکیل دولت-ملت دست بردارند.
بازیهای سیاسی داخلی و منطقەی بر خلاف عقل سلیم جامعە ناهمگون، اما ادیان، مذاهب و ملتهای همسایەی درون این کشور را بسوی دیگر سوق داد کە تبلور عینی کنونی آن گستراندن دام و جهنم فرقەگرایی خشن و ضد انسانی است. مالکی قدرت سیاسی خود را، با تکیە بر ارزشهای سیاسی و ایدئولوژی شیعە و تلاش در پی جبران تبعیض و تحریم دەها در مرکز قدرت و بە حاشیە راندن دیگر نیروهای ملی و مذهبی کورد و سنی، تثبیت مٶقتی بخشید کە خیال حامی اصلی و پشتیبان منطقەای خود، ایران، را نیز راحت و آرام نگە داشت. تبدیل کردن بغداد بە مرکز نظامی ، سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی حکومت باصطلاح قانون نفس سیاسی را بر دیگر رقبای خود، مخصوصا سنیها تنگ کردە بود. سنیها نیز کم کم بە دامن مثلث سنی سعودی، قطر و ترکیە افتادند. خاورمینە عربی، پس از آفریقا، خطرناکتیرین و واپسماندەترین منطقە در جهان مدرن ماست. مذهب و دستگاە آموزش و پرورش و دیگر نهادهای فرهنگی و اجتماعی این منطقە پرورانندگان و هاوار اندیشە بد خشونت و خون آشام هستند، کە این بار فراتر از خود متوجە دیگر ملتها و پیروان دیگر ادیان مسیحی، ایزدی و کاکەای است. تاریخ مدرن استفادە از سلاح شیمیایی فقط در این منطقە بیاد دارد. در یمن بدست قهرمان ملی اعراب جمال عبدالناصر، در چاد بدست قذافی و در عراق بدست صدام.
در روزهای اخیر مناطق ایزدی نشین باشغال داعشیان در آمد. بی شک داعشیان از خون ایزدیها حمام خون براە خواهند انداخت. بقول بی بی سی فارسی :
داعش به پیروان آیین ایزدی هشدار داده که اسلام بیاورند، مالیات بدهند یا منطقه را ترک کنند، در غیر این صورت کشته خواهند شد.
گزارشهای تاییدنشدهای از کشتن دهها ایزدی توسط داعش به دلیل مقاومت در برابر اسلام آوردن منتشر شده است .
متأسفانە کوردها از نداشتن استراتژی مشترک دچار ضعف ژئوپولیتک هستند و سر در آخور قدرتهای منطقە دارند. حزب طالبانی سیاست دوگانە و مبهم خاص خود را دنباک می کند و هموارە نظر بە همکاری با ایران دارد، اما همزمان با تکیە بر رویەی پراگماتیستی از همگامی با جامعە عرب دریغ نمی کند. کانتونهای کوردستان غربی از سوی حکومت اقلیم و مخصوصا بارزانی نادیدە گرفتە می شود و دلیل آن بر همە آشکار است کە ترکیە با نقش سلطەطلبانەاش بارزانی را بە اتخاذ چنین مواضع و داشتن اینگونە رویکرد ورادار کردە است. همبستگی کوردی کە بارزانی دم از آن می زند نشاید نامی بجزء ریاکاری بر آمدە از فرهنگ قبیلەی بارزانی. محاصرە کوبانی از سە گوشە از طرف داعشیان و از طرف ترکیە از گوشەی چهارم سئوال بر انگیز است و بارزانی قتلگاە کوبانی را با دیپلماسی سکوت با طرف ترکی تا کنون تأیید کردە است. بلوک بندی سیاسی در کوردستان با انگشت اشارە ترکیە و ایران طراحی می شود. امروز نیز اشغال مناطق یزیدی نشین بهمان انداز می تواند سئوال برانگیز باشد. چگونە بعداز 2 ماە استقرار نیرو پیشمرگە در این مناطق داعش برق آسا وارد آنجا شود و دست بە قتل ساکنین و تخریب اماکن دینی بدهد؟. اگر این یک تاکیک گرانقیمت و ناشیانە نظامی و یا کمبود اسلحە و نفرات نباشد، میتوان آن را دسیسە نیروهای شر اسلام سیاسی حرب و کورد علیە جوامع دینی بدون کتاب اسمانی دانست.
امیر سلیمی
اسلو، 04.08.14